مدرسه علمیه فاطمه الزهراء(س) تهران

ابوعلی سینا در زندگینامه خود می گوید: من شاگرد نمازم، زیرا هروقت مشکل علمی برای من پیش می آمد وضو می گرفتم و به جامع شهر(مسجد جامع ) می رفتم و در آنجا دو رکعت نماز می خواندم و حل مشکلم را از خدا می خواستم و حل می شد.

(روضات الجنات، ج3، ص160)

یوسف سکاکی از دانشمندان اسلامی است . او در آغاز زندگی آهنگری می کرد. در آن ایام دوات کوچکی از آهن ساخت وقفل بسیارظریف وشگرفی برای آن درست کرد و به حضور حاکم و سلطان وقت برد و به او اهدا نمود که مورد توجه سلطان واطرافیانش قرارگرفت اما وی را چندان تشویق و ترغیب نکردند در آن هنگام ، شخصی وارد مسجد شد که شاه و اطرافیان بی نهایت او را مورد احترام قرار دادند. سکاکی پرسید: این کیست که این همه به او اهمیت داده شد؟ در پاسخ گفتند: یکی ازدانشمندان است. این موضوع او را تحت تاثیر قرار داد. از آن پس تصمیم گرفت در زمره علما و دانشمندان درآید. وی در آن زمان، با سی سال سن استعداد چندانی برای تحصیل نداشت. مدتی مشغول به تحصیل شد، اما پیشرفتی نداشت لذا ناامید شد و تصمیم به ترک تحصیل گرفت، اما روزی از محلی که گذشت، چشمش به جایی افتاد که آب قطره قطره از آن بر روی سنگی می چکید. از آن قطره ها در آن سنگ گودالی به وجود آمده و آب فراوانی در آن جمع شده بود. به خود گفت گرچه استعدادم اندک است، اما اگر هر چند وقت مطلبی بیاموزم با مرور زمان از معلومات ودانش فراوانی برخوردار خواهم گشت. عزم خود را جزم نمود و تصمیم جدی گرفت که برای رسیدن به هدف از هیچ کوشش و تلاشی فروگذار نکند و آن چنان همت از خود نشان داد که بالاخره به مقصودش رسید و از دانشمندان و ادبای نامدار گردید.

(سیرو سلوک، ص67و68 )

27 رجب مصادف با بعثت پیامبر اکرم (ص)

حرا در هاله ای از نور
خلوت غار حرا را آشوبى بر آشفته است ، نسیم آسمانى همراز روحى گشته كه مانوس با آسمان است ، ستاره اى كه با فروغش آتشكده ها را به دست غروب سپرد و كنگره هاى كاخ استبداد كسرى را فرو ریخت ، اینك پیام رسالت نجوا می كند.

فروغ نگاهش گرما بخش ساقه هاى شكننده و ظریفى میشود كه زیر خروارها، خاك جاهلیت خرد میشدند. خنكناى گواراى كلامش ، آتش نمرودیان را به خاكستر مى نشاند.بد بیضائى او بساط سحر و كفر و عناد درهم مى ریزد، دم مصطفائیش ، عطر خوشبوى زندگى مى پراكند، دلهاى فرو مرده در انتظار قاصد بیداریند.
آرى محمد (ص) قاصد بیدارى دلها می شود، آرى محمد (ص ) عازم پیكار با بت ها میشود.

بعثت پیامبر اکرم (ص)

محمد امین(ص) قبل از شب 27 رجب در غار حرا به عبادت خدا و راز نیاز پرداخت و برابر پروردگار بزرگش برای پذیرش وحی به‌تدریج آماده می‌شد.
درعالم واقع روح الامین، جبرئل بزرگ، فرشته وحی مامور شد آیاتی از قرآن را براو بخواند و او را به مقام پیامبری مفتخر سازد. محمد (ص) در این هنگام چهل سال بود. تنهایی و توجه خاص او در غار حالتی غریب در او ایجاد می‌نمود. حالتی وصف ناشدنی، ترس و ابهام از یک طرف و شعف و سبک بالی از سوی دیگر و به ناگاه در شبی از این لیالی پر قدر فرشته وحی به یکباره بر او نازل گردید با این پیام:
«اقرأ باسم ربک الذی خلق. خلق الانسان من علق . اقرأ وربک الاکرم.الذی علم بالقلم.علم الانسان ما لم یعلم».
بخوان به نام پررودگارت که آفرید. او انسان را از خون بسته. بخوان به نام پروردگارت که گرامی تر و بزرگتر است .خدایی که نوشتن آفرید .به انسان آموخت آنچه را که نمی دانست.

فرشته وحی به او فرمان خواندن داد ولی حضرت بیان داشت خواندن نمی‌دانم. اما بار دیگر همان جمله را شنید، فرمود: «من امی و درس ناخوانده‌ام» و شنید: «بخوان»، این بار روح‌الامین او را سخت فشرد و محمد(ص) دریافت که این بار می‌تواند و بدین ترتیب جبرئیل ماموریت خویش را به انجام رساند.

آن حضرت از کوه پایین آمد و به خانه همسر مهربانش خدیجه شد. واقعه عجیبی را که بر او گذشته بود با وی در میان گذاشت. او را دلداری داد و گفت: «بدان که خداوند مهربان هرگز به تو که با خانواده‌ات مهربان هستی و از ستمدیدگان و محرومان دستگیری می‌کنی بد نخواهد کرد و تو را تنها نمی‌گذارد». او دانست که ماموریت بزرگ شویش آغاز شده است. حضرت فرمود: «مرا بپوشان تا لختی بیاسایم، خدیجه چنین نمود و محمد (ص) به خوابی آرام فرو رفت».

خدیجه به منزل عموزاده‌اش «ورقة ابن نوفل» که از دانایان عرب بود در آمد و شرح ماوقع را بیان داشت ورقه اظهار داشت که پروردگار بزرگ برای شویت ماموریتی بس عظیم قرار داده و اراده خداوند بر رسالت محمد قرار گرفته است و او همان آخرین پیامبر موعود است. بدین ترتیب پیامبر رحمت در سن 40 سالگی برای نجات و سعادت ابناء بشر به مقام نبوت رسید. او آمد تا برای همه آدمیان الگویی باشد نمونه تا رسم چگونه زیستن را به آنان بیاموزد و راه هدایت را به انسانها بنمایاند. آری محمد امین، پیامبر رحمت و ختم مرسلین برای هدایت و سعادت ما آمد.

 تویی هم مصطفی و هم محمد 

تو را در آسمان نامند احمد

تو کانون صفا مرد یقینی

تو عین رحمهٌ للعالمینی

عید مبعث بر تمام مسلمانان مبارک باد.

سوره اسراء

تعداد آیات: 111

مکی یا مدنی: مکی

نام های دیگر سوره: بنی اسرائیل، سبحان

«ايـن سـوره بـنـا بـر مـشـهـور از سـوره هـائى اسـت كـه در مـكـه نازل شده است و طبعا ويژگيهاى سوره هاى مكى در آن جمع است ، از جمله دعوت مؤ ثر به تـوحـيـد، و تـوجـه دادن بـه مـعاد، و نصائح سودمند، و مبارزه با هر گونه شرك و ظلم وانحراف بطور كلى ميتوان گفت آيات اين سوره بر محور امور زير دور مى زند.

1 - دلائل نبوت مخصوصا قرآن و نيز معراج .

2 - بـحـثـهـائى مـربـوط بـه مـعـاد، مـسـاله كـيـفـر و پـاداش و نـامـه اعمال و نتائج آن .

3 - بخشى از تاريخ پر ماجراى بنى اسرائيل كه در آغاز سوره و پايان آن آمده است .

4 - مـسـاله آزادى اراده و اخـتـيـار و ايـنـكـه هـر گـونـه عمل نيك و بد، نتيجه اش به خود انسان بازگشت ميكند.

5 - مساله حساب و كتاب در زندگى اين جهان كه نمونه اى است براى جهان ديگر.

6 – حق شناسى در همه سطوح مخصوصا درباره خويشاوندان ، و بخصوص پدر و مادر.

7 - تـحـريـم اسـراف و تـبـذيـر و بـخـل و فـرزنـدكـشـى و زنـا و خـوردن مال يتيمان و كم فروشى و تكبر و خونريزى .

8 - بحثهائى در زمينه توحيد و خداشناسى .

9 - مـبـارزه با هر گونه لجاجت در برابر حق و اينكه گناهان ميان انسان و مشاهده چهره حق پرده ميافكند.

10 - شخصيت انسان و فضيلت و برترى او بر مخلوقات ديگر.

11 - تاثير قرآن براى درمان هر گونه بيمارى اخلاقى و اجتماعى .

12 - اعجاز قرآن و عدم توانائى مقابله با آن .

13 - وسوسه هاى شيطان و هشدار به همه مؤ منان به راههاى نفوذ شيطان در انسان .

14 - بخشى از تعليمات مختلف اخلاقى .

15 - و سـرانـجـام فـرازهـائى از تـاريخ پيامبران به عنوان درسهاى عبرتى براى همه انسانها و شاهدى براى مسائل بالا.

به هر صورت مجموعه بحثهاى عقيدتى و اخلاقى و اجتماعى در اين سوره نسخه كاملى راتـشـكيل ميدهد براى ارتقاء و تكامل بشر در زمينه هاى مختلف ، و جالب اينكه اين سوره باتـسـبـيـح خدا شروع ميشود و با حمد و تكبير او پايان ميگيرد تسبيح نشانه اى است براى پـاكـسـازى و پـيـراسـتن از هر گونه عيب و نقص ، و حمد نشانه اى است براى آراستن به صفات فضيلت ، و تكبير رمزى است به پيشرفت و عظمت .»

تفسیر نمونه ج

فضائل سوره اسراء

عن ابی عبدالله علیه السلام قال: ما من عبد قرأ سورة بنی اسرائیل فی کل لیلة جمعة لم یمت حتی یدرک القائم علیه السلام و یکون من اصحابه.

امام صادق علیه السلام فرمود: «هر کس سوره بنی اسرائیل را در هر شب جمعه بخواند نمی میرد تا انکه زمان قائم آل محمد علیه السلام را درک کند و از یاران او بشود.»

البرهان فی تفسیر القرآن مترجم ج8 ص215

عن ابی عبدالله علیه السلام قال: من قرأ هذه السورة و رق قلبه عند ذکر الوالدین کان له قنطار فی الجنة و القنطار ألف و مائتا اوقیة و الاوقیة خیر من الندنیا و ما فیها…

از امام صادق علیه السلام نقل است که فرمود:: «هر کس این سوره را بخواند و وقتی در این آیه که صحبت از پدر و مادر می شود منقلب شود در بهشت قنطار به او داده خواهد شد . قنطار 1200 اوقیه است و هر اوقیه از دنیا و هر آنچه در آن است بهتر بود.

البرهان فی تفسیر القرآن مترجم ج8 ص215

آثار و برکات سوره اسراء

1) جهت زیادشدن فهم وقدرت سخنوری

عن ابی عبدالله علیه السلام قال: … و إن کتبها فی إناء و شرب ماءها لم یتعذر علیه کلام و انطلق لسانه بالصواب و ازداد فهما.

امام صادق علیه السلام فرمود: … اگر این سوره را در ظرفی بنویسد و به اب بشوید و از آن بنوشد فهم آن شخص زیاد شده سخن بگوید و زبانش بازشود.

البرهان فی تفسیر القرآن مترجم ج8 ص215

2) جهت بازشدن زبان طفل

عن ابی عبدالله علیه السلام قال: …یکتبها بزعفران و یسقی ماءها انطق الله لسانه باذنه و تکلم

امام صادق علیه السلام فرمود: … هر کس این سوره را با زعفران بر ظرفی بنویسد و بشوید و آب آن را به طفلی که زبانش گرفته باشد بخورانند به اذن خدا زبانش گشوده شود و به حرف آید.

البرهان فی تفسیر القرآن مترجم ج8 ص215

3) جهت رفع خیالات فاسد

وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ حِجَابًا مَّسْتُورًا ﴿۴۵﴾ وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْاْ عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا ﴿۴۶﴾

اگر برای کسی خیالات فاسده و تشویش روی دهد یا وهم و ترس بر او غالب شود این آیات را با آیه 129 سوره توبه  « فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُلْ حَسْبِيَ اللّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ ﴿۱۲۹﴾» با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند آن خیالات فاسده و وهم و ترس از او زایل شود.

خواص آیات قران کریم ص102

4) جهت آسان شدن کارهای مشکل

منقول است هر وقت رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم را کاری سخت پیش می آمد جبرئیل آن حضرت را می گفت بگو:  تَوَکّلتُ عَلی الحَیِّ الّذی لایَمُوت ، و الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا

حق سبحانه و تعالی آن کار مشکل و سخت را بر آن حضرت سهل و آسان می گردانید.

خواص آیات قران کریم ص102

5) جهت غنی شدن وتوانگری

وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا ﴿۱۱۱﴾

هر کس با ایمان آیه فوق را با نیت خالص وتوجه به خدا و معنی آن زیاد بخواند و بعد از آن تکبیر بگوید اگر درویش باشد مستغنی گردد.

خواص آیات قران کریم ص103

6) جهت ایمنی مال از دزدوآتش سوزی

قُلِ ادْعُواْ اللّهَ أَوِ ادْعُواْ الرَّحْمَنَ أَيًّا مَّا تَدْعُواْ فَلَهُ الأَسْمَاء الْحُسْنَى وَلاَ تَجْهَرْ بِصَلاَتِكَ وَلاَ تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلًا ﴿۱۱۰﴾ وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا ﴿۱۱۱﴾

اگر بر مکانی یا متاعی که از دزد و آتش گرفتن برسد این دو آیه را با آیه الکرسی بر حلقه در و قفل آن بخوانند انساءالله از دزد و آتش گرفتن حفظ بماند.

دو هزار و یک ختم ص402

7) جهت رفع ناخوشی وتنگدستی

لا حول ولا قوة الا بالله العلی العظیم، تَوَکّلتُ عَلی الحَیِّ الّذی لایَمُوت ، و الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا

از امام صادق علیه السلام منقول است که فرمود: هر کس این دعا را بخواند خداوند تعالی فقر و ناخوشی را از او می برد.

دو هزار و یک ختم ص405

ختومات مجرب

از حضرت امام صادق علیه السلام منقول است: اگر کسی را حاجت دینی یا دنیایی باشد 7 بار سوره مبارکه بنی اسرائیل را با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن با حل وضو بخواند حاجت روا شود.

خواص آیات قرآن کریم ص103

الیس الله بکافٍ عبدَه؟ آیا خدا برای بنده اش کافی نیست؟ (سوره مبارکه زمر،36)

خدا هست. این بدیهی ترین حقیقت است و درست ترین علم. درمان تمام دردهاست.

این قدر بدیهی است که گاه فراموشش می کنیم و دنبال کس دیگرو راه دیگر می گردیم.

ناتوانی؟ دلتنگی؟ سردرگمی؟ راه گم کرده ای؟ کسی مشکلی داردو نمی توانی کمکش

کنی؟ خدا هست. مهربان ترین،داناترین وتوانا ترین. اگر جایی کار می کنی که حلال و

حرام و راست و دروغش مخلوط است، فکر کن خدا هست. روزی بنده اش را می تواند

از مال حلال تامین کند. اعتراض کن وبگو این کارها درست نیست. به خودت بگو:

زندگی می کنیم تا قیمت پیدا کنیم، یا اینکه به هرقیمتی زندگی کنیم؟

امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند:” ستمگری چون حسود ندیدم که به ستمدیده شبیه تر

باشد.” 1هر که خود را بنده خدای ثروتمند و مهربان و بخشنده عالم ببیند و ناپایداری دنیا را

باور کند، اینقدر غنی و آرام می شود که می تواند نعمت هایی که احاطه اش کرده اند را

ببیند و ازدارایی و شادی مردم خوشحال شود تا هرروز دلیلی برای شادی های بیشتر

داشته باشد. چه بسیار صاحبان ثروت، زیبایی و شهرت، که گرفتار دارایی هایی هستند که

تو بی خبر افسوسش را می خوری.

طوبی لمن اخلص لله عمله… « خوشا به حال آنکه رفتارو علم وحب و بغض خود را برای

خدا خالص کند.» 2شاید روزی انسان جانشین خدا در زمین، فهمید که فقط خدا هست

ودیگر هیچ. فهمید که هرچه می بیند و می شنود جلوه ای ازاو، خواست او و حکمت اوست.

« خداوند بی نهایت است و لامکان اما به قدر نیاز تو کوچک می شود وبه قدر ایمان تو

کار گشا می شود. یتیمان را پدر می شودو مادر، بی همسر ماندگان را همسرمی شود،

ناامیدان را امید و گمگشتگان را راه می شود، پیران را عصا می شود، به شرط پاکی دل

و طهارت روح.»(ملاصدرا)

پی نوشت:

1. تحف العقول، ص371
2. کتاب الروضه در مبانی اخلاق(ترجمه بحارالانوار)، ص 301 َ